Rimska tradicionalna kuhinja IV - V vek n.e.
Originalni tekst:
Aliter electas olivas muria maturabis, post quadraginta dies muriam
fundes universam: tunc duas defruti partes, aceti unam, mentam minute incisam
vasculo adicies et olivas replebis, ut ius iusta infusione supernatet.
Prevod:
Još jedan recept. Probrane masline potopiti u slanom rastvoru. Posle
četrdeset dana u slanoj vodi prespite ih u posudu tako da ispune dve trećine
prostora, a jednu trećinu treba da čini kuvano sirće sa seckanom nanom, tečnost
mora da prekrije masline.
Ovo se pravi u novembru mesecu.
Palladius Rutilius Taurus Aemilianus
Opus agriculturae
Palladius Rutilius Taurus Aemilianus - Rutilius Bik Emilijan Palladius,
takođe poznat kao Palladius, bio je
rimski pisac u drugoj polovini 4. veka n.e. ili prvoj polovini 5. veka nove
ere. On je uglavnom poznat po svojoj knjizi o poljoprivredi, Opus agriculturae,
poznata i kao De re rustica.
Palladii su bili istaknuta galska porodica, a ime Palladius je verovatno
prezime, preuzeto od nadimka koji znači - stara škola. Palladius se dosta
oslanja na ranije poljoprivredne pisace, uglavnom Columella i Gargilius
Martialis, on takođe izgleda da ima poljoprivredno znanje iz prve ruke i
iskustvo kao vlasnika zemljišta u Italiji i Sardiniji.
Opus Agriculturae je rasprava o uzgoju u 14 delova ili knjiga, napisane
krajem četvrtog ili početkom petog veka nove ere. Prva knjiga je opšta i
uvodna. Knjige od 2 do 13 daje detaljna uputstva za tipične aktivnosti na
rimskom farmi za svaki mesec u godini, počevši sa januarom. Četrnaesta knjiga,
de Vet medicina, je otkriven tek u 20. veku, i daje uputstva za negu životinja
i elemenata veterine.
Poljoprivredni spisi Palladiusa se mogu uporediti sa onima od Marcus
Priscus Cato, Marcus Terentius Varo, a posebno Lucije Junije Moderatus Columella,
čiji je De Re Rustica služio kao model Palladiusu.
Maslina (maslinka, maslica, uljica, uljenika ili oliva; lat. Olea
europaea) je vrsta niskog drveta koja potiče iz istočnog Mediterana i pripada
istoimenoj familiji (Oleaceae). Zimzeleno drvo koje raste u Sredozemlju gde se
ulje, koje se dobija preradom plodova ove biljke, smatra simbolom mediteranskog
načina ishrane. Istovremeno je i simbol mira, plodnosti, izobilja i
dugovečnosti.
Prva stabla su zasađena pre pet do šest hiljada godina na području Mesopotamije,
Sirije i Palestine, odakle se maslina proširila Mediteranom. U Egiptu se
stvaranje masline pripisuje boginji Izidi, u Mesopotamiji tvrde da ju je
stvorio bog Ištar, a bila je i simbol etrurskog boga Turana. U Bibliji spominje
se više od hiljadu puta. U hrišćanstvu je simbol Božje brige za ljude. Mojsije
je oslobađao ratovanja muškarce, koji su gajili masline. Golubica koja se posle
potopa vratila na Noevu arku u kljunu je nosila maslinovu grančicu kao simbol
pomirenja Boga i ljudi. Sa mnogo maslinovih gančica narod je proslavio Isusov
ulazak u Jerusalim. Isus se znojio krvavim znojem na Maslinskoj gori, okružen
mnoštvom maslina, a Isusov krst, bio je po predanju od maslinovog i kedrovog
drveta. Maslinu su na područje antičke Grčke doneli trgovci, Feničani i
Egipćani, a arheološka istraživanja govore da su prva stabla posađena oko 3000.
godine p.n.e. na Kritu. Oko 2000 g.p.n.e.
započeo je i organizovani uzgoj i trgovina, pa maslina postaje jedna od
najvažnijih poljoprivrednih kultura, sa jednako važnom ulogom u svakodnevnom
životu ljudi i celokupnom razvoju grčke civilizacije. Zbog čvrstoće i
otpornosti, maslina je simbol snage. Tako je Herkul imao motku od maslinovog
drveta, a Odisej je maslinovim kocem osliepio Kiklopa. Maslina je simbol odanosti
i vernosti pa je Odisejev i Penelopin bračni krevet bio od panja masline. Homer
je maslinovo ulje zvao tekućim zlatom. Hipokrat je maslinovo ulje prepisivao za
više od 60 raznih bolesti. Pobednicima na Olimpijskim igrama, na glave su
stavljali maslinove vence, a za nagradu su dobivali amfore s maslinovim uljem,
koje je bilo tada vrlo skupo.
Plod masline bogat je belančevinama, hlorofilom, saponinima, voskom,
smolom, vitaminima A, D, K i E, masnim kiselinama kao što su: oleinska,
stearinska, palmitinska, mnogim mineralima, enzimima i dr. U staro vreme se
maslinovo ulje koristilo za ishranu, higijenu i ulepšavanje, osvetljenje,
lečenje i u ritualne svrhe. Vitamin E i oleinska kiselina su poznati i dokazani
antioksidansi. Danas u svetu postoji više od 50 vrsta maslinovog drveta koje se
gaji širom sveta upravo zbog proizvodnje ulja ili tečnog zlata kao se vrlo
često naziva.
Plod je bogat uljem, koji se cedi korištenjem pritiska kroz razne prese
(hladno ceđeno ulje), ili se izdvaja koristeći vruću vodu ili paru. Ulje se
koristi u ishrani kao dodatak jelu, prženje, začinjavanje jela, kao i u
medicinske svrhe. U ranijem periodu su masline ceđene ručno ili uz pomoć
kamena. Maslinovo ulje se cedi industrijski mašinama a početkom dvadesetog veka
je to rađeno postrojenjem na vodeni pogon slično vodenici.
Нема коментара:
Постави коментар